Steve Bikoplein
Op 18 mei 1988 gaat de gemeenteraad akkoord met het Plan Vredes- en Ontwikkelingsbeleid 1988-1991; een van de beslispunten luidt:
“Een aantal nieuw aan te leggen straten zal vernoemd worden naar Zuid-Afrikaanse verzetsstrijders. Daaraan gekoppeld wordt een kunstopdracht verstrekt.” (raadsvoorstel 147/1988, beslispunt 13.
Steven Bantu (Steve) Biko Geboren King William’s Town 18 december 1946 – overleden Pretoria 12 september 1977), Zuid-Afrikaanse voorvechter zwarte emancipatie, oprichter Black Consciousness Movement. Hij stierf in een politiecel aan ernstig hersenletsel en inwendige kneuzingen
Omdat dit raadsbesluit praktisch niet uitvoerbaar blijkt, besluiten B&W op 16 augustus 1988 aan de gemeenteraad voor te stellen dat op korte termijn aan de Raad een voorstel wordt gedaan “tot naamgeving van enige ruimtelijke locatie, weg, straat, plein of brug met algemeen gebruik en herkenbaarheid” naar Steve Biko. Nog voordat het voorstel is aangenomen besluit B&W op 30 augustus 1988 om de gemeenteraad voor te stellen de naam Valckenaerplein te wijzigen in Steve Bikoplein. Beide raadsvoorstellen worden op 7 september 1988 ongewijzigd door de gemeenteraad goedgekeurd. Een motie van Monique Wiedijk (Radikaal Links) om de naam van het Takenhofplein in plaats van het Valckenaerplein te wijzigen wordt niet aangenomen. Het besluit treedt op 1 januari 1989 inwerking.
De gemeente wil Steve Biko niet alleen met een straatnaam gedenken maar ook met een kunstwerk. In de kunstopdracht (1992) wordt meegegeven dat het beeld op beeldende en integere wijze inhoud moest geven aan de naamgeving van het plein. Het plaatsen van een beeld op het Steve Bikoplein is geen eenvoudige opgave. Het plein kent namelijk geen centrale plaats door de aanwezigheid van een restant van een oude bomenlaan. Bovendien bevindt zich op de rotonde nog een ander kunstwerk. Er wordt een openbare inschrijving georganiseerd voor geïnteresseerde kunstenaars. Van alle inzendingen werden drie kunstenaars uitgekozen om een getekende motivatie in te dienen. Van deze drie wordt aan Arnaud Beerends gevraagd het beeld te realiseren
De geknakte fakkel op het Steve Bikoplein (Arnaud Beerends)
Arnaud Beerends heeft op het plein een op een tafel liggende, geknakte, maar wel brandende fakkel ontworpen. De fakkel symboliseert de strijd van alle groepen die in het nauw zitten, maar die zich proberen vrij te vechten. Het doel van het beeld is de toeschouwer stil te laten staan bij het recht op vrijheid en democratie.
Bron
Rob Essers
Gemeente Nijmegen